Historia Decentryzmu


historia

	Historia Decentryzmu sięga 1986r., kiedy to znany polski pisarz i intelektualista Adam Wiśniewski – Snerg formułuje jego zasady w manifeście „ Moja koncepcja decentryzmu”.

	Pretekstem do powstania manifestu są liczne rozmowy na temat sztuki współczesnej z przygotowującym się do obrony pracy magisterskiej na Warszawskiej ASP Markiem Ruffem.

	Na podstawie tak powstałego manifestu Marek Ruff maluje serię 6-ciu obrazów, które stają się tematem jego pracy dyplomowej na Wydziale Malarstwa, ASP w Warszawie w 1987r. w pracowni prof. J. Sienickiego. Tak powstaje pierwszy w historii cykl obrazów malowanych pod wpływem manifestu i jednocześnie pierwsza próba zmierzenia się z bardzo nośną nie jednoznaczną w sensie filozoficznym ideą decentryzmu.

	W 1994r A. Wiśniewski – Snerg przy pełnej akceptacji Marka Ruffa przekazuje manifest Januszowi Elisowi Kowalskiemu, który od tego czasu jednocześnie tworząc obrazy propaguje ideę decentryzmu w środowisku artystycznym Paryża.

	Efektem tych działań jest powstanie w grudniu 1996r. grupy malarskiej, obejmującej początkowo artystów polskich. Celem grupy ma być lansowanie decentryzmu jako nowego artystycznego prądu.

	Działalność ta zyskuje poparcie artystów warszawskich z Markiem Ruffem na czele. Nowy ruch artystyczny szybko obejmuje kolejne dziedziny kultury ( rzeźba, grafika, poezja, muzyka, film ) a także przyjmuje w swoje szeregi artystów z innych krajów: są wśród nich przedstawiciele Francji, Niemiec, Argentyny, Hiszpanii, Japonii. Zainteresowani są artyści z Rosji i Brazylii. Janusz Elis Kowalski zapoznaje z programem i działalnością grupy Pana Tomasza Stróżyńskiego, dyrektora Instytutu Polskiego – głównej placówki kulturalnej RP w Paryżu. Finałem tych rozmów przeprowadzonych wspólnie z Markiem Ruffem jest pierwsza wystawa decentryzmu „ Decentrisme – Dialogue avec invisible”(„ Dialog z niewidzialnym”). Organizatorami wystawy są J. Elis Kowalski, Marek Ruff i Instytut Polski, który tym samym popiera nową ideę i częściowo ją sponsoruje.

	Komisarzem wystawy zostaje pani Elżbieta Lubomirska (Warszawa). W wystawie oprócz grupy paryskiej bierze udział grupa artystów mieszkających i tworzących w Polsce skupionych wokół prekursora ruchu Marka Ruffa.

	Ekspozycję dokumentuje katalog (1000egz) zaprojektowanych przez panią Elżbietę Lubomirską, drukowany w Warszawie z pieniędzy zdobytych na ten cel przez Marka Ruffa, który dotarł do kilku prywatnych sponsorów (wyszczególnieni zostali w katalogu).

	Pojawiają się pierwsze publikacje prasowe na temat decentryzmu (m. in. „Sukces”, „Nowy Tygodnik”, Kurier Paryski” itd.) Paryska stacja RFI nagrywa audycję podsumowującą wystawę. Jest duże zainteresowanie wśród dziennikarzy i historyków sztuki. Decentryzm otrzymuje propozycję dużej wystawy na Korsyce w 1999r. a o dokumentację zabiega Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Rio de Janeiro. Ruch zyskuje poparcie paryskiej stacji Polskiej Akademii Nauk w osobie jej wicedyrektor prof. Wandy Krzemińskiej.

	W roku 1998 Narodowy Instytut Sztuki w Moskwie proponuje decentrystom dużą wystawę. Na jej rzecz działają prof. Igor Swietłow, dr. Tatiana Bielajewa (Muzeum Puszkina). Wystawa nie odbywa się z powodu braku sponsorów pomimo poparcia p. Jerzego Giedroycia i prof. Wandy Krzemińskiej (PAN)

	W roku 1999 – marzec J. Elis Kowalski prezentuje swoje prace w „Galerie 13” – Paryż, Villa St. Michel.

	2-go maja tego samego roku J. Elis Kowalski wygłasza odczyt na temat decentryzmu w Cotton Club, Hamburg, który spotyka się z dużym zainteresowaniem.

	Po roku 1999 oprócz niezliczonej ilości spotkań artystów uczestniczących w ruchu z filozofami oraz teoretykami sztuki, których efektem staje się powstanie dużej ilości tekstów związanych z teorią decentryzmu dochodzi do serii następnych wystaw, których celem jest zbliżenie się do podstawowych założeń idei decentryzmu.

	Oto niektóre z nich:

	2005r. – listopad – grudzień międzynarodowa wystawa decentryzmu w Lyonie – Galerie Passarelle, której organizatorem jest artysta malarz mieszkający w Paryżu – Zbigniew Więckowski.

	2006r – lipiec – Dariusz Kowalski, Marek Ruff, Dorota Łacek Gorczyca i Darek Osiński organizują w Warszawie wystawę „Krok w stronę decentryzmu” – galeria „Do trzech razy…..Sztuka”.

	W wystawie oprócz wymienionych osób bierze udział Janusz Elis Kowalski.

	2006r. – wrzesień- Zbigniew Więckowski przy współpracy J. Elisa Kowalskiego organizują kolejną międzynarodową odsłonę de centryzmu: Paryż, Galerie „ Art. Montparnasse”.

	2006r. – październik- listopad: Dwumiesięcznik francuski „Miroir de l’art” prezentuje reprodukcję obrazów z tej wystawy i artykuł pt. „Connaissez – sous le decentrisme?”

	2007r. – Wystawa „Decentryzm – Ukryty Wymiar”, Kalisz – Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej. Jest to pierwsza w Polsce zorganizowana na tak dużą skalę wystawa decentryzmu, w której wzięło udział 22 artystów z całego świata. Kuratorem wystawy zostaje Włodzimierz Ćwir. W ramach wystawy dochodzi do sympozjum poświęconego teorii decentryzmu w trakcie którego swoje wykłady wygłaszają: prof. Bruno Koper z Paryża oraz J. Elis Kowalski. W ramach sympozjum zostaje zaprezentowany film przedstawiający twórczość Christiny Oiticica (żony Paulo Coelho), artystki biorącej udział w wystawie. Wystawę dokumentuje katalog w ilości 450egz., zaprojektowany w Paryżu przez Jarosława Kruka. Wstęp do katalogu pisze światowej sławy literat Paulo Coelho.

	2008r. – Wystawa „Decentryzm”
	- Galerie im Hofgut, Reinheim, Niemcy (4 – 18 maj) – komisarz oraz organizator wystawy - Alexander Fleischer.

	2008r – Wystawa „W Poszukiwaniu Ukrytej Dominanty” Ostrowiec Świętokrzyski - BWA ( 18 lipiec – 30 sierpień) – komisarz wystawy Dariusz Kowalski - KODAR . W wystawie bierze udział 42 artystów z całego świata. Wystawa dokumentowana jest katalogiem w ilości 600szt egz. zaprojektowanego przez Jarosława Kruka z Paryża oraz redagowanego przez Janusza Elisa Kowalskiego.

	Wystawa była poprzedzona pierwszym w historii międzynarodowym plenerem rzeźbiarskim zorganizowanym w Nietulisku nad Świśliną (01 – 18 lipca) – „W Poszukiwaniu Nowej Formy”. Kuratorem i współorganizatorem pleneru był Darek Kowalski – Kodar.

	Patronat honorowy nad całością imprezy obejmuje prezes Ogólnopolskiego Związku Artystów Plastyków Jerzy Biernat.

	Całość imprezy zamyka sympozjum w Ostrowcu Świętokrzyskim w którym jako wykładowcy biorą udział: dr.hab.Polonista (UMK Toruń). Profesor filozofii KUL. Kierownik Katedry Filozofii Sztuki na wydziale Filozofii Henryk Kiereś, Michel Salsmann – profesor Academie Des Beaux – Arts w Paryżu, Janusz Elis Kowalski, Dorota Łacek Gorczyca oraz na temat decentryzmu w fotografii prof. Sergiusz Sachno.

	2008r. – październik wystawa z BWA w Ostrowcu Świętokrzyskim zostaje przeniesiona do Kalisza - Okręgowe Muzeum Ziemi Kaliskie gdzie kuratorem wystawy zostaje Włodzimierz Ćwir. W ramach wystawy która ma charakter finisażu dochodzi do kolejnego sympozjum dotyczącego idei de centryzmu w którym jako wykładowcy biorą udział prof. Bruno Koper - Paryż, Janusz Elis Kowalski - Paryż, Marek Ruff - Polska .